GEHEIM IS ALLEEN GEHEIM ALS ER GEHEIM OP STAAT…
Bloemendaal heeft iets met geheimen. Ik leg het even uit. Ieder raadslid wordt geacht haar of zijn werk goed te doen. Aan het begin van een raadsperiode beloof je dat, natuurlijk in plechtiger bewoordingen dan die ik hier bezig. Je hebt dan drie soorten taken. Je stelt de kaders vast, zoals verordeningen, bestemmingsplannen en dat soort dingen. Verder ben je natuurlijk volksvertegenwoordiger. Inderdaad een wat gezwollen uitdrukking, maar de mensen hebben niet voor niks op je gestemd. Dat betekent dat je je oor goed te luisteren legt in de samenleving, en het namens die aan de orde stelt wanneer zaken daarom vragen. En tot slot controleer je de uitvoerende taak van het college. Dat kan door schriftelijke vragen te stellen die dan ook beantwoord moeten worden. Maar je kunt ook wat zwaarder geschut in stelling brengen, bijvoorbeeld een interpellatie houden tijdens een raadsvergadering. Dat laatste is een middel wat niet vaak wordt gebruikt. Iets dergelijks is te overwegen als je duidelijke signalen hebt dat er iets is voorgevallen wat niet in de haak is. Dergelijke signalen komen natuurlijk bij wijze van spreken niet zomaar je mailbox binnen. Meestal moet je documenten opvragen die over de zaak gaan en die grondig bestuderen.
En over dit laatste wringt nu vaak de schoen. Wanneer het college van mening is dat openbaar maken de belangen schaadt van de gemeente of van “bepaalde betrokken partijen” worden ze geweigerd, of krijg je ze maar gedeeltelijk. Een andere mogelijkheid is dat je ze op het gemeentehuis mag komen inzien. Maar datgene wat je naar boven scharrelt mag je niet delen met iemand anders. En je mag de opgedane kennis zeker niet gebruiken in een openbaar debat. Zondig je tegen de regels, dan hangt er een aangifte boven je hoofd. Even terzijde: als raad kun je zelf ook documenten geheim verklaren. Maar dat gaat dan vaak om gegevens die worden gebruikt in een aanbesteding. Je gaat natuurlijk als gemeente niet beoogde kopers al op een riante gedachte brengen. Je kunt met niet-openbare kennis in je hoofd natuurlijk een besloten vergadering aanvragen. Maar dat vind ik nou, wat men noemt, een levensgrote contradictio in terminis. Een tegenstelling in zichzelf, zeg maar. Een raad die zichzelf respecteert opereert per definitie in de openbaarheid, zeker als het gaat om zaken die om een kritische aandacht vragen. Iedereen moet het debat kunnen volgen en het moet wel erg dol worden als er staatsbelangen op Bloemendaalse schaal op het spel staan.
Af en toe moet je dus ingrijpen. Zoals in onze vergadering van gisteravond. Degene onder u die het wel en wee van de gemeente Bloemendaal met enige regelmaat volgt weet dat er al jaren een kwestie speelt: Elswouthoek. De eigenaren – waaronder een raadslid – voelen zich door de gemeente gebruskeerd bij hun plannen op het landgoed een tweede woning te bouwen. Ik vat hiermee een dossier van op z’n minst 25 kilo even samen, zoals u zult begrijpen. Uiteindelijk hebben wij het besluit genomen om de gang van zaken te laten onderzoeken door een onafhankelijk bureau. Januari van dit jaar is dat met de klus aan de slag gegaan en deze week kwam er een tussenrapport onze kant op.
U raadt het al: geheim. Ik mocht het nog niet eens doorgeven aan mijn collega’s in de fractie, iets wat me echter te gortig was. En erger nog, een besloten bespreking in de raad was nakende… Met andere woorden; een besluit wat we met volle overtuiging (en voor veel geld, dat ook) hadden genomen zou buiten het zicht en gehoor van onze mede-inwoners worden gehouden.
Met een aan duidelijkheid niets te wensen overlatende motie hebben we daar unaniem een stokje voor gestoken. Zo kan het dus ook; zo moét het ook. Voor belangstellenden; de extra raad waarin we het rapport bespreken is op 6 mei aanstaande, 20.00 uur. Al onze vergaderingen zijn te volgen op gemeenteraad.bloemendaal.nl.
Henk Schell
