27 Maart 2019 vond de Algemene Ledenvergadering plaats van de PvdA Zuid-Kennemerland. Aan de fractievoorzitters van Bloemendaal, Haarlem, Heemstede en Zandvoort was gevraagd een korte bijdrage te leveren met een terugblik op 2018. Namens de PvdA Bloemendaal heb ik aan de (drukbezochte) ledenvergadering de volgende tekst voorgelezen.
Vooraf
De raadsverkiezingen van een jaar geleden hebben voor Bloemendaal hetzelfde resultaat in zetels gegeven als de periode daarvoor, namelijk 1. Naast deze raadszetel hebben we alle drie de raadscommissies weer kunnen bezetten met Harold Koster in de commissie Grondgebied, Herman van de Kerke in de commissie Samenleving en Aty de Groot in de commissie Bestuur & Middelen. Hiermee volg ik de volgorde, waarin deze commissies in een week plaatsvinden. De bezetting is iets anders dan de periode daarvoor. Zelf maak ik geen deel meer uit van een commissie. De verdeling is voortgekomen uit onderling overleg, waarbij de commissieportefeuilles dichter bij het ambitieniveau van de collegae liggen. Zelf ben ik wel bij iedere commissie of andere activiteit aanwezig, maar dan op de tribune.
Dan naar de “kapstokken”
- Gelijke kansen voor iedereen
Om te beginnen met wat cijfers; per 31 maart 2018 waren er in Bloemendaal 238 bijstandsontvangers, waarvan 88 met een niet-Nederlandse achtergrond. 30 Daarvan waren de zogenaamde statushouders die tijdelijk gehuisvest waren in Dennenheuvel. De komst daarvan had nogal wat voeten in de aarde. Twee informatiebijeenkomsten verliepen bepaald roerig, en ik zal jullie de bezwaren van notoire tegenstanders besparen. Desondanks hebben wij in nauwe samenwerking met GroenLinks – waarmee wij wel vaker samen optrekken – gepleit voor extra opname van statushouders, hetgeen ook is gelukt. De afspraak daarover met het college hebben wij scherp bewaakt en het college ook scherp gehouden aan de afspraak ondanks de weerstand. Daarover mogen wij trots zijn. Veel vrijwilligers hebben zich nadien over deze mensen ontfermd, die zo een mooie kans kregen op integratie. Overigens, het aantal bijstandontvangers wat ik eerder noem zegt niet alles, zeker niet, daarvan ben ik me bewust. Ik heb geen harde cijfers, maar de mensen die qua inkomen boven het bijstandsniveau zitten maar onder middeninkomen zijn er ook, zo leren informele signalen uit het Bloemendaalse onderwijs en de woningcorporaties. Vandaar dat wij vooralsnog tevreden zijn met het Beleidsplan minima 2017-2018, waarin bestaande regelingen verruimd zijn én regelingen zijn toegevoegd. Daardoor kunnen meer mensen daarvan profiteren. Onnodig te stellen dat wij als PvdA fractie ons achter dit beleid hebben gesteld en daaraan ook bijdragen hebben geleverd in de discussies. Hetzelfde geldt voor de ontwikkelingen binnen het team sociale zaken, waaraan wij samen met Heemstede vorm geven. Meer dan voorheen het geval was wordt gestreefd naar maatwerk. Op dit moment wordt de in de vorige twee jaren ingezette lijn geëvalueerd, en de uitkomsten daarvan zien wij vanzelfsprekend met grote belangstelling tegemoet. Die zullen voor ons desgewenst aanleiding zijn voor het doen van voorstellen. Een kleine illustratie met een cijfer: van 13% van de huishoudens in corporatiewoningen wordt door het CBS “betaalrisico” gemeld (waar staat je gemeente 2018, VNG). Onder deze kapstok wil ik ook ons aanhoudend pleidooi vermelden voor betaalbare woningen in de gemeente Bloemendaal. We liepen en lopen schrikbarend en beschamend achter op de regionale afspraken hierover. Bij iedere gelegenheid die zich voordoet komen wij met moties en amendementen. Uiteindelijk heeft dat geleid tot wat je kunt noemen een breuk met het verleden door het college, in de vorm van een Woonvisie waarin aan de raad als hard punt wordt voorgelegd om 30% sociale woningbouw binnen een project te realiseren. De afkoopmogelijkheid – bijna standaard in Bloemendaal – wordt aanmerkelijk beperkt, en sowieso fiks duurder. Die lijn zetten we voort.
- Vooruitgang
Ik heb dit kapstokje allereerst opgevat als re-integratie naar betaalde arbeid. Het zal bij de andere regiogemeentes wel hetzelfde zijn, maar ook in Bloemendaal hebben we dan te maken met meerdere groepen. Allereerst de mensen met een korte afstand tot de arbeidsmarkt. Zeker in een aantrekkende economie melden de mensen van het team sociale zaken ons dat in verreweg de meeste gevallen deze cliënten soepel bemiddeld kunnen worden, al is dit verschillend bij de leeftijdscategorieën. Moeilijker is het met mensen met een grote- of grotere afstand tot de afdelingsmarkt, of mensen met een arbeidsbeperking. Er wordt volop geëxperimenteerd met job-coaching, maar ook meldt de dienst ons dat deze intensievere manier van begeleiding de dienst confronteert met beperkingen. Training en bijscholing van medewerkers is vooralsnog de manier waarop men dit wil aanpakken. Die noodzaak is zeker aanwezig wanneer het mensen betreft van niet-Nederlandse afkomst, zijnde eigenlijk de derde groep. Ik had het daarover al in het vorige kapstokje.
- Menselijke maat
Ik vat dit op als het vermogen van de ambtelijke organisatie of het bestuur om op individuele vragen en problemen van inwoners adequaat en snel te reageren. Over het algemeen meldt de gemeente ons als raad zijnde tevreden te zijn met de scores die de inwoners aan de gemeente geven. Het gaat dan om de ervaren dienstbaarheid. Het gaat dan om een score rond de 8 op een schaal van 10. Dit zal vast wel kloppen, als je uit gaat van een gemeente die zijn kerntaken gewoon goed uitvoert. Signalen die tot ons komen hebben vaak te maken met incidentele problemen, en je ziet dan dat mensen zelfs in onze ambtelijke organisatie kunnen vastlopen. Het heeft vaak te maken met de mate van complexiteit, althans in de ogen van de inwoner of de organisatie. Wat mij opvalt is dat beide kanten vaak een andere taal spreken, en onze actie bestaat dan uit bemiddeling op de achtergrond. Vaak is het ook een kwestie van iemand de juiste weg wijzen, of uitleggen dat een wethouder heus niet eng is en dat je er gewoon langs kunt gaan. Onder deze kapstok wil ik ook vermelden wat wij in Bloemendaal “dorpskernenbeleid” noemen. Veel colleges, ook het huidige, benoemen dit wel van tijd tot tijd maar we moeten constateren dat het tot weinig daden komt. Het kost kennelijk moeite dit beleid handen en voeten te geven, als fractie beraden wij ons op initiatieven. Op dit moment is er een werkgroep Bestuurlijke Vernieuwing, waaraan namens ons door Aty wordt deelgenomen. Zodra de resultaten worden gepresenteerd aan de raad zien wij onze kans. Een laatste punt bij deze kapstok: aan veel signalen (dienstverlening, beleidsuitvoering) merken wij dat de schaal van Bloemendaal te klein is geworden om aan de steeds complexere taken het hoofd te kunnen bieden. Voortgaande ambtelijke samenwerking met Heemstede is iets waar wij 100% achter staan en die wat ons betreft verder uitgebouwd mag worden. Er is ook weerstand, noem het vooral angst voor een verdere voortgang ook in bestuurlijk opzicht. Maar wij zien vooral voordelen in alle opzichten.
- Samen werken aan zichtbaar resultaat
Wat dit betreft heb ik wat 2018 betreft vooral ons aandeel te melden in het project Vitaal Vogelenzang, een van de dorpskernen in Bloemendaal. Aan dit project hebben wij samen met het CDA in de aanvang de schwung gegeven, zodanig dat mensen dit met enthousiasme zelf opgepakt hebben. Je moet dan denken aan het zelf vorm geven van een plan in de ruimtelijke omgeving, een plan om een wat matig pleintje op te frissen, maar ook het nieuw bestuurs-elan brengen in het Dorpshuis. Dit loopt nog steeds, maar het is zaak het elan te volgen. Op ons initiatief gaan wij als raad binnenkort weer eens aan tafel met de Denktank Vogelenzang, om de stand van zaken te vernemen. Op die manier kunnen wij ook leren van een lopend project, en nagaan welke andere projecten daarvoor in aanmerking komen. Dit project mag wat ons betreft worden gezien in het kader van het dorpskernenbeleid, waarover ik het al eerder had.
Er is natuurlijk nog veel meer over te vertellen, maar gezien de tijd wou ik het hierbij maar laten.
Henk Schell
